Перевод: с русского на казахский

с казахского на русский

негізгі материалдық қор

  • 1 основной материальный фонд

    Русско-казахский экономический словарь > основной материальный фонд

  • 2 материальная база

    материалдық база, материалдық негіз

    Русско-казахский экономический словарь > материальная база

  • 3 средства основные

    негізгі құрал-жабдық (еңбек құралдары ретінде пайдаланылатын және материалдық өндіріс аясында да, бейөндірістік аяда да ұзақ уақыт бойына заттай нысанда қолданыста болатын материалдық-заттай құндылықтардың жиынтығы)

    Русско-казахский экономический словарь > средства основные

  • 4 активы материальные

    Русско-казахский экономический словарь > активы материальные

  • 5 материально-техническое снабжение

    материалдық-техникалық жабдықтау (өндіруші кәсіпорында қажетті өндіріс құрал-жабдығымен: негізгі және айналым құралдарымен қамтамасыз ету)

    Русско-казахский экономический словарь > материально-техническое снабжение

  • 6 Научно-исследовательская работа

    В ходе подготовки к планированию научно-исследовательской совместной работы я познакомился с...

    Бірлескен ғылыми-зерттеу жұмысын жоспарлауға дайындалу барысында мен... таныстым.

    - тезисами докладов.

    Я прочитал вашу работу с большим интересом.

    Мен сіздің еңбегіңізді зор ықыласпен оқыдым.

    Нам нужна научно-техническая информация об изделиях и материалах для соответствующих исследований.

    Бізге тиісті зерттеулер үшін бұйымдар мен материалдар туралы ғылыми-техникалық ақпарат керек.

    Прежде чем перейти к отдельным вопросам планирования научно-исследовательской работы, было бы неплохо, чтобы наши научные работники познакомились с достигнутыми у вас результатами.

    Ең алдымен ғылыми-техникалық жұмысты жоспарлаудың жекелеген мәселелеріне көшпес бұрын біздің ғылыми қызметкерлеріміздің сіздерде қол жеткізілген нәтижелермен танысқаны жаман болмас еді.

    С нашей стороны возражений нет.

    Біздің тарапымыздан қарсылық жоқ.

    Мы проведем консультации по основным вопросам.

    Біз негізгі мәселелер бойынша ақыл-кеңес өткіземіз.

    Для организации научно-исследовательской работы нам необходимо соблюдение, в основном, двух условий: наличие соответствующих кадров и материальной базы.

    Ғылыми-зерттеу жұмысын ұйымдастыру үшін біз негізінен екі шартты: тиісті кадрлар мен материалдық базаның болуын сақтауымыз керек.

    Поговорим вначале о кадрах.

    Әуелі кадрлар туралы әңгімелесейік.

    К работе в исследовательской группе были привлечены...

    Зерттеушілер тобындағы жұмысқа... тартылды.

    - высококвалифицированные кадры молодых научных работников.

    Господин N является руководителем исследовательской группы.

    N мырза зертеушілер тобының басшысы болып табылады.

    Для подготовки отдельных вопросов нам необходимо привлечь экспертов.

    Жекелеген мәселелерді дайындау үшін біз сарапшыларды тартуымыз керек.

    Просим передать нам список экспертов, так как речь пойдет о...

    Бізге сарапшылардың тізімін берулеріңізді сұраймыз, өйткені әңгіме... жайында болып отыр.

    - шешімдердің ғылыми жобаларын дайындап, әзірлеу

    - проверке этого вопроса.

    А сейчас поговорим о материально-технической базе исследований.

    Ал қазір зерттеулердің материалдық-техникалық базасы туралы әңгімелесейік.

    Мы предлагаем вам создать совместную научно-техническую базу на время, необходимое для решения поставленных задач.

    Біз сіздерге алға қойылған міндеттерді шешу үшін қажет уақытқа арнап бірлескен ғылыми-техникалық база құруды ұсынамыз.

    Сюда входят лаборатории, оборудованные современными приборами и механизмами, а также электронно-вычислительная техника.

    Бұған осы заманғы приборлармен және механизмдермен жабдықталған зертханалар, электронды-есептеу техникасы кіреді.

    Мы занимаемся подготовкой работ в лаборатории.

    Біз зертханадағы жұмыстарды дайындаумен айналысып жатырмыз.

    А сейчас поговорим о содержании исследовательских работ.

    Ал қазір зерттеу жұмыстарының мазмұны жайында әңгімелесейік.

    Критериями оценки исследовательских работ должны быть:

    Зерттеу жұмыстарын бағалаудың өлшемдері:... болуға тиіс.

    - конкурентоспособность на мировом рынке;

    - әлемдік нарықта бәсекелесуге жарамдылық;

    - стоимость исследований;

    - зерттеулердің құны;

    - сроки (темпы) внедрения в производство.

    Мы должны...

    Біз... тиіспіз.

    - жұмыстың нәтижелерін тексеріп, салыстыруға

    - договориться о сроках и месте совещания по результатам исследований.

    Нам нужно обсудить (согласовать)...

    Біз... талқылауымыз (келісуіміз) керек.

    - сроки окончания исследовательских работ.

    Нам нужно уточнить объем исследовательских работ.

    Біз зерттеу жұмыстарының көлемін нақтылауымыз керек.

    Нам следует договориться о совместном решении избранной научно-технической задачи.

    Біз таңдап алынған ғылыми-техникалық міндеттерді бірлесіп шешу туралы уағдаласып алғанымыз жөн.

    Мы придаем большое значение разработке высокомеханизированного производства.

    Біз жоғары дәрежеде механикаландырылған өндірісті әзірлеуге үлкен мән береміз.

    У нас требуют обязательного рассмотрения вопросы...

    Бізде... мәселелері міндетті түрде қарауды талап етеді.

    - разработки систем комплексной автоматизации.

    Нам нужно провести расчеты по оптимизации параметров.

    Біз параметрлерді оңтайландыру жөнінде есептер жүргізуіміз керек.

    Эти нормативы уже не отвечают новейшему научно-техническому уровню.

    Бұл нормативтер ең жаңа ғылыми-техникалық деңгейге сай келмейді ғой.

    Мы ускорим темпы проведения работ и продолжим эксперименты.

    Біз жұмыстарды жүргізу қарқынын жеделдетіп, тәжірибелерді жалғастырамыз.

    По некоторым вопросам у нас не достигнута договоренность.

    Кейбір мәселелер бойынша бізде уағдаластыққа қол жеткізілген жоқ.

    Но, во всяком случае, наше сотрудничество будет способствовать...

    Бірақ, сайып келгенде, біздің ынтымақтастығымыз... септігін тигізетін болады.

    - созданию новых видов химической продукции.

    Особое внимание следует обратить на эффективное и рациональное использование энергии.

    Энергияны тиімді және ұтымды пайдалануға ерекше назар аударған жөн.

    Мы обсудим вопросы...

    Біз... мәселелерін талқылаймыз.

    - проектирования и строительства предприятий и научно-исследовательских учреждений.

    Нам следует договориться о совместном проектировании новой установки.

    Біз жаңа қондырғыны бірлесіп жобалау жайында уағдаласып алумыз керек.

    Мы будем говорить о проектировании опытных установок для производства строительных материалов.

    Біз құрылыс материалдарын өндіруге арналған тәжірибелік қондырғыларды жобалау туралы әңгімелесеміз.

    Это касается технического содействия в проектировании.

    Бұл жобалауға техникалық жағынан жәрдемдесуге қатысты.

    Теперь о сокращении сроков разработки проекта и внедрения его в производство.

    Енді жобаны әзірлеу және оны өндіріске енгізу мерзімін қысқарту туралы.

    В представленных проектах обнаружены некоторые недостатки.

    Ұсынылған жобаларда кейбір кемшіліктер табылды.

    Мы устраним недостатки в проекте.

    Біз жобадағы кемшіліктерді жоямыз.

    Мы предлагаем обсудить этот вопрос в оперативном порядке.

    Біз бұл мәселені жедел түрде талқылауды ұсынамыз.

    Протокол технического совещания специалистов (экспертов) по проектированию опытных установок уже составлен.

    Тәжірибелік қондырғыларды жобалау жөніндегі мамандардың (сарапшылардың) техникалық кеңесінің хаттамасы жазылып та қойды.

    Из проекта, который вы нам предоставили, вы можете видеть, что для решения поставленных задач предусматривается два года.

    Сіздің бізге берген жобадан алға қойылған міндеттерді шешу үшін екі жыл көзделіп отырғанын көре аласыз.

    Нам следует договориться об испытании новой машины (опытных установок).

    Біз жаңа машинаны (тәжірибелік қондырғыларды) сынау туралы келісіп алғанымыз жөн.

    Мы должны во что бы то ни стало выдержать сроки пусковых испытаний агрегата X. Когда вы можете передать нам отчет об испытаниях установки X?

    Біз қайткен күнде де Х агрегаттың іске қосу сынақтарының мерзіміне төзуге тиіспіз.Сіздер Х қондырғысының сынақтары туралы есепті бізге қашан бересіздер?

    Русско-казахский экономический словарь > Научно-исследовательская работа

  • 7 Принципы кредитования

    Банк руководствуется следующими основными принципами кредитования:

    Банк несиелендірудің мынадай негізгі қағидатын басшылыққа алады:

    - срочность;

    - мерзімділік;

    - возвратность;

    - қайтарымдылық;

    - платность.

    - ақылы.

    Принцип срочности выражается в том, что кредит выдается на четко определенный срок. Этот срок оговаривается в кредитном договоре.

    Мерзімділік қағидаты несиенің нақты айқындалған мерзімге берілуінен көрініс табады. Бұл мерзім несие шартында ескертіледі.

    Он заключается в том, что по окончании срока кредитного договора заемные деньги должны быть возвращены кредитору в полной сумме (основной долг) и с процентами.

    Оның мәнісі мынада: несие шарты аяқталғаннан кейін қарыз ақша несиегерге толық сомада (негізгі қарыз) және пайызымен қайтарылуға тиіс.

    Какие меры принимаются банком в случае невозврата кредита в установленный срок?

    Несие белгіленген мерзімде қайтарылмаған жағдайда банк қандай шаралар қолданады?

    В этом случае, заемщику начисляются пени (т.е. штрафные санкции), размер которых устанавливается в кредитном договоре. Для гарантии возврата финансового кредита используют разные способы обеспечения этого возврата.

    Мұндай жағдайда қарызгерге өсімпұл (яғни айыппұл ықпалшаралары) есептеледі, оның мөлшері несие шартында белгіленеді. Қаржы несиесінің қайтарылу кепілдігі үшін осы қайтаруды қамтамасыз етудің түрлі тәсілдері пайдаланылады.

    Банки используют следующие основные способы обеспечения кредита:

    Банкілер несиені қамтамасыз етудің мынадай негізгі тәсілдерін пайдаланады:

    - поручительство;

    - кепілгерлік;

    - гарантия;

    - кепілдік;

    - залог;

    - кепіл;

    - страхование ответственности заемщика за непогашение кредита.

    - несиенің өтелмегені үшін қарызгердің жауапкершілігін сақтандыру.

    Поручительство – это договор с односторонними обязательствами, посредством которого поручитель берет обязательство перед кредитором оплатить при необходимости задолженность заемщика. Договор поручительства служит дополнением к кредитному договору и заверяется нотариусом. Он применяется, когда заемщиком является гражданин. Поручителем может выступать любой хозяйствующий субъект (банк, ассоциация, предприятие и т. п.).

    Кепілгерлік – біржақты міндеттемелері бар шарт, ол арқылы кепілгер несиегердің алдында қажет болған жағдайда қарызгердің берешегін төлеуге міндеттенеді. Кепілгерлік шарты несие шартына толықтыру болып табылады және оны нотариус растайды. Оны қарыз алушы азамат болғанда қолданады. Кез келген шаруашылық жүргізуші субъект (банк, қауымдастық, кәсіпорын, т.б.) кепілгер бола алады.

    Гарантия — это обязательство гаранта выплатить за гарантируемого определенную сумму при наступлении гарантийного случая. Она оформляется гарантийным письмом и применяется только между юридическими лицами.

    Кепілдік — кепілгердің кепілдік берілген сома үшін кепілдік жағдайы басталған кезде төлеуге міндеттенуі. Ол кепілдік хатымен ресімделеді және тек заңды тұлғалар арасында ғана қолданылады.

    В основе залоговых операции лежат следующие основные положения:

    Кепіл операцияларының негізінде мынадай негізгі ережелер жатыр:

    - залоговое право на имущество переходит вместе с ним к любому новому приобретателю данного имущества;

    - мүлікке кепілзаттық құқығы сол кепілзатпен бірге осы мүлікті кез келген жаңа сатып алушыға көшеді;

    - гарантией выполнения требования кредитора-залогодержателя является только определенное имущество должника, т.е. только то имущество, которое в соответствии с законодательством РК может быть отчуждено;

    - борышқордың тек белгілі бір мүлкі ғана, яғни ҚР заңнамасына сәйкес мүліктен айыруға жататын мүлік қана кепілзат ұстаушы-несиегер талабының орындалуына кепілдік болып табылады;

    - кредитор (залогодержатель) в случае невозврата заемщиком (залогодателем) долга имеет право обращать взыскание на заложенное имущество, в том числе путем его продажи, т.е. отчуждения его от залогодателя.

    - несиегер (кепілзат ұстаушы) борышты қайтармаған жағдайда кепілге салынған мүлікті алуға, соның ішінде оны сату арқылы, яғни оны кепілзат берушіден айыру арқылы өндіріп алуға құқылы.

    Существует две формы залога:

    Кепілдің екі нысаны бар:

    - залог с оставлением имущества у залогодателя;

    - мүлік кепіл берушіде қалдырылатын кепіл;

    - залог с передачей заложенного имущества залогодержателю (заклад).

    - кепілге салынған мүлік кепіл ұстаушыға берілетін кепіл (кепілсалым).

    Каким образом заключается договор страхования ответственности заемщика за непогашение кредита?

    Несиенің өтелмегені үшін қарызгердің жауапкершілігін сақтандыру шарты қалай жасалады?

    В ходе данного страхования заемщик кредита в банке заключает со страховой компанией страховой договор. Он прилагается к кредитному договору. На практике применяется тройной договор страхования, который заключается между страховой компанией, банком и заемщиком. Срок страхования соответствует сроку, на который был выдан кредит. Договор страхования предусматривает, как правило, возмещение банку со стороны страховщика определенного процента суммы невозвращенного заемщиком кредита в установленный срок и процентов по нему.

    Осы сақтандыру барысында банкіден несие алған қарызгер сақтандыру компаниясымен сақтандыру шартын жасасады? Ол несие шартына тіркеледі. Іс жүзінде үшжақты сақтандыру шарты қолданылады, ол сақтандыру компаниясы, банк және қарызгер арасында жасалады. Сақтандыру мерзімі несие берілген мерзімге сай келеді. Сақтандыру шарты, әдетте, қарызгер белгіленген мерзімде қайтармаған несие сомасының белгілі бір пайызын және ол бойынша пайызды банкіге сақтандырушы тарапынан өтелуін көздейді.

    Какими критериями руководствуется банк в оценке кредитоспособности заемщика?

    Банк несиенің қарызгердің несиені өтеуге қабілеттілігін бағалауда қандай өлшемдерді басшылыққа алады?

    Оценка кредитоспособности заемщика и предоставления кредита только кредитоспособному и платежеспособному заемщику является важным условием обеспечения возврата кредита. Кредитоспособность заемщика характеризуется его аккуратностью при расчетах по ранее полученным кредитам, его текущим финансовым состоянием и перспективами изменения, способностью при необходимости мобилизовать денежные средства из различных источников.

    Қарызгердің несиені өтеуге қабілеттілігін бағалау және несиені тек несиені өтеуге қабілетті және төлем төлеуге қабілетті қарызгерге ғана беру несиенің қайтарылуын қамтамасыз етудің маңызды шарты болып табылады. Қарызгердің несиені өтеуге қабілеттілігі оның бұрынырақ алған несиесі бойынша есептесу кезіндегі ұқыптылығымен, оның ағымдағы қаржы жағдайымен, өзгеру перспективаларымен, қажет болған жағдайда түрлі көздерден ақша қаражатын жұмылдыру қабілетімен сипатталады.

    Несие беру шарттарына талдау жасау қандай мәселелерді зерделеуді көздейді?

    Анализ условий кредитования предполагает изучение следующих вопросов:

    Несилендіру шарттарын талдау мына мәселелерді зерделеуді көздейді:

    - "солидность" заемщика, которая характеризуется своевременностью расчетов по ранее полученным кредитам, качественностью представленных отчетов, ответственностью и компетентностью руководства;

    - қарызгердің "салиқалылығы", ол бұрынырақ алынған несиелер бойынша уақтылы есеп айырысуымен, берген есептерінің сапалылығымен, басшылықтың жауаптылығымен және біліктілігімен сипатталады;

    - "способность" заемщика производить конкурентоспособную продукцию;

    - қарызгердің бәсекеге жарамды өнім өндіруге "қабілеттілігі";

    - "доходы", при этом уровень доходов банка должен быть увязан со степенью риска при кредитовании;

    - "кірісі", мұнда банк кірісінің деңгейі несиелендіру кезіндегі тәуекел дәрежесімен байланыстырылуға тиіс;

    - "цель" использования кредитных ресурсов;

    - несие ресурстарының пайдаланылу "мақсаты";

    - "сумма" кредита, изучение этого вопроса производится исходя из проведения заемщиком мероприятия ликвидности баланса, соотношения между собственными и заемными средствами;

    - несие "сомасы", бұл мәселе қарызгердің теңгерім өтемпаздығы шарасын жүргізуін, меншікті және қарыз қаражатының арақатынасын басшылыққа ала отырып зерделенеді;

    - "погашение", этот вопрос изучается путем анализа возвращенности кредита за счет реализации материальных ценностей, предоставленных гарантий и использования залогового права;

    - "өтеу", бұл мәселе материалдық құндылықтардың, берілген кепілдіктердің өткізілуі және кепіл құқығын пайдалану есебінен несиенің қайтарылуына талдау жасау жолымен зерделенеді;

    - "обеспечение" кредита, т.е. изучение устава и положения с точки зрения определения права банка брать в залог под выданную ссуду активы заемщика, включая ценные бумаги.

    - несиенің "қамтамасыз етілуі", яғни банкінің берілген несиені қамтамасыз ету кепілі ретінде қарызгердің бағалы қағаздарымен қоса активтерін алу құқығын анықтау тұрғысынан жарғы мен ережені зерделеу.

    Ликвидность хозяйствующего субъекта определятся его способностью быстро погашать свою задолженность, т.е. ликвидностью баланса хозяйствующего субъекта.

    Шаруашылық жүргізуші субъектінің өтемпаздығы оны өз берешегін тез өтеуге қабілеттілігімен, яғни шаруашылық жүргізуші субъект теңгерімінің өтемпаздығымен анықталады.

    Ликвидность определяется соотношением величины задолженности и ликвидных средств, т.е. средств, которые могут быть использованы для погашения долгов (наличные деньги, депозиты, ценные бумаги, реализуемые элементы оборотных средств и др.).

    Өтемпаздық берешек пен өтімді қаражат, яғни борышты өтеу үшін пайдалануға болатын қаражат (қолма-қол ақша, депозиттер, бағалы қағаздар, айналым қаражатының нышандары, т.б.) шамасының қатынасымен анықталады.

    Анализ ликвидности баланса заключается в сравнении средств по активу, сгруппированных по степени их ликвидности, с обязательствами по пассиву, сгруппированными по срокам их погашения.

    Теңгерімнің өтемпаздығын талдаудың мәні өтімділік дәрежесіне қарай топтастырылған актив бойынша қаражатты өтелу мерзіміне қарай топтастырылған пассив бойынша міндеттемелермен салыстыруда.

    Русско-казахский экономический словарь > Принципы кредитования

  • 8 Банковские инновации

    Инновация буквально означает "инвестиция в новацию". Новация представляет собой какое-то новшество, ранее не существовавшее. В соответствии с гражданским правом новация означает соглашение сторон о замене одного заключенного ими обязательства другим. Результат такой замены и означает нововведение.

    Инновация сөзбе-сөз "новацияға (жаңа енгізілімге) жұмсалған инвестиция" дегенді білдіреді. Жаңа енгізілім бұрын болмаған қайсыбір жаңалық болып табылады. Азаматтық құқыққа сәйкес жаңа енгізілім тараптар жасасқан бір міндеттемені басқасымен ауыстыру туралы олардың келісімі дегенді білдіреді. Осындай ауыстырудың нәтижесі де жаңа енгізілім дегенді білдіреді.

    Банковская инновация – это реализованный в форме нового банковского продукта или операции (технологии) конечный результат инновационной деятельности банка.

    Банк инновациясы – жаңа банк өнімі немесе операция (технология) нысанында іске асырылған банкінің инновациялық қызметінің ақырғы нәтижесі.

    Под банковским продуктом подразумевается материально оформленная часть банковской услуги (карта, сберегательная книжка, дорожный чек, электронный кошелек и т.д.). Банковский продукт имеет вид вещи, предназначенный для продажи на финансовом рынке.

    Банк өнімі деп банк көрсететін қызметтің материалдық тұрғыдан ресімделген бөлігі (карта, жинақ кітапшасы, жол чегі, электронды әмиян, т.б.). Банк өнімі қаржы нарығында сатуға арналған зат түрінде болады.

    Новый банковский продукт:

    Жаңа банк өнімі:

    - единичный;

    - жеке-дара;

    - массовый.

    - көпшілік қолды түрлерге бөлінеді.

    Единичный банковский продукт — это индивидуальный продукт. Как вещь, он имеет характерные, только ему присущие особенности, которые выделяют его среди других банковских продуктов. Например, конкретная монета из конкретного драгоценного металла определенной массы, конкретная недвижимость, облигация конкретного эмитента-банка и др. Он имеет четко определенный круг своих покупателей. Поэтому он выпускается в расчете на конкретных потребителей.

    Жеке-дара банк өнімі — жеке өнім. Зат ретінде оны басқа банк өнімдерінің арасында бөлектеп тұратын тек өзіне ғана тән сипатты ерекшеліктері болады. Мысалы, нақты асыл металдан шекілген белгілі бір салмағы бар нақты мәнет, нақты жылжымайтын мүлік, нақты эмитент-банкінің облигациясы, т.б. Оның сатып алушыларының айқын белгіленген шеңбері болады. Сондықтан ол нақты тұтынушыларға арналған есеппен шығарылады.

    Массовый банковский продукт — это продукт без четко выраженной индивидуальности. У него нет особых характерных черт. Он различается только по видам продукта или финансового актива, например, банковский депозит, банковский счет, облигации государственного внутреннего или муниципального займа всех видов и др. Массовый финансовый продукт выпускается в расчете на широкий круг потребителей и инвесторов.

    Көпшілік қолды банк өнімі — айқын жеке-дара сипаты жоқ өнім. Оның ерекше сипатты белгілері жоқ. Ол өнім түрлері немесе қаржы активі бойынша ғана ерекшеленеді, мысалы, банк депозиті, банк шоты, мемлекеттік ішкі немесе барлық түрдегі мунипицалдық қарыз облигациялары, т.б. Көпшілік қолды қаржы өнімі тұтынушылар мен инвесторлардың қалың қауымына арналған есеппен шығарылады.

    Это продукт, объем или количество которого строго квотируется. Этот объем устанавливается при выпуске. Размер объема определяется многими факторами: размером уставного капитала акционерного банка, спросом потребителей, и т.д. К лимитируемым банковским продуктам относятся акции, облигации, виды кредитных соглашений и др. Он выпускается в расчете на конкретного покупателя.

    Ол көлемі немесе саны үлестемелетін өнім. Бұл көлем шығару кезінде белгіленеді. Көлем мөлшері көптеген факторлармен: акционерлік банкінің жарғылық капиталымен, тұтынушылардың сұранымымен, т.б. айқындалады. Лимиттелетін банк өнімдеріне акциялар, облигациялар, несие келісімдерінің түрлері, т.б. жатады. Ол нақты сатып алушыға арналған есеппен шығарылады.

    Нелимитированный банковский продукт представляет собой продукт, объем (количество) выпуска которого не ограничен никакими квотами. Он выпускается в расчете на возможного потенциального покупателя. К нелимитированному банковскому продукту относятся: пластиковые расчетные и кредитные карты, банковские счета и т.п.

    Лимиттелмеген банк өнімі – шығарылу көлемі (саны) ешқандай үлестемемен шектелмеген өнім. Ол ықтимал әлеуетті сатып алушыға арналған есеппен шығарылады. Лимиттелмеген банк өніміне: пластикалық есептесу және несиелік карталар, банк шоттары, т.б. жатады.

    Новый банковский продукт может быть в форме:

    Жаңа банк өнімі:

    - имущества;

    - мүлік;

    - имущественного права.

    - мүліктік құқық нысанында болуы мүмкін.

    Имущество представляет собой материальный объект собственности, например, деньги, мерные слитки золота, монеты, ценные бумаги и др.

    Мүлік деген меншіктің материалдық объектісі, мысалы, ақша, алтынның өлшемді құймасы, мәнет, бағалы қағаздар, т.б.

    Имущественное право означает право владеть, распоряжаться и пользоваться определенным имуществом. К банковскому продукту в форме имущественных прав относятся такие документы, как договор банковского счета, кредитные соглашения и т.п.

    Мүліктік құқықтың мәнісі белгілі бір мүлікті иелену, билеу, пайдалану құқығы дегенді білдіреді. Мүліктік құқық нысанындағы банк өніміне банк шотының шарты, несиелік келісімдер, т.б. сияқтылар жатады.

    Банковские операции представляют собой процедуру действий, направленную на решение определенной задачи по управлению банковским капиталом. К банковским операциям относятся:

    Банк операциясы дегеніміз банк капиталын басқару жөніндегі белгілі бір міндеттерді шешуге бағытталған әрекеттердің рәсімі. Банк операцияларына:

    - формы контроля и учета движения денежных средств и ценных бумаг;

    - ақшалай қаражат пен бағалы қағаздар қозғалысын бақылау мен есепке алу нысандары;

    - методы планирования финансовых показателей;

    - қаржы көрсеткіштерін жоспарлау әдістері;

    - методология составления финансовых планов разных видов;

    - әртүрлі қаржы жоспарларын жасау әдіснамасы;

    - приемы финансового анализа;

    - қаржы талдауының тәсілдері;

    - формы организации финансовой работы в банке;

    - банкіде қаржы жұмысын ұйымдастыру нысандары;

    - интерактивное и другое аналогичное инвестирование капитала и другие действия.

    - капиталды интерактивтік және басқа ұқсас инвестициялау мен басқа да әрекеттер жатады.

    Жизненный цикл банковской инновации – это определенный период времени, в течение которого банковский продукт или операция обладает активной жизненной силой и приносит банку как продуценту (производителю) и продавцу инновации определенную прибыль или другую реальную выгоду. Концепция жизненного цикла имеет важное значение при планировании производства инноваций и организации инновационного процесса в банковской сфере. Это значение проявляется в том, что концепция жизненного цикла банковской инновации:

    Банк инновациясының өміршеңдік циклі – белгілі бір уақыт кезеңі, бұл кезең бойына банк өнімі немесе операция белсенді өміршеңдік күшке ие болады және банкіге өнімгер (өндіруші) және инновация сатушы ретінде белгілі бір пайда немесе басқадай нақты тиімділік әкеледі. Өміршеңдік циклі тұжырымдамасының инновациялар өндірісін жоспарлауда және банк аясындағы инновациялық үдерісті ұйымдастыруда зор маңызы бар. Оның мәні мынадан көрініс табады: банк инновациясының өміршеңдік циклінің тұжырымдамасы:

    - вынуждает руководителя банка и его маркетинговую службу анализировать хозяйственную деятельность как с позиции настоящего времени, так и с точки зрения перспектив ее развития;

    - шаруашылық қызметті қазіргі уақыт тұрғысынан да, оның даму келешегі тұрғысынан да талдауға банк басшысын және оның маркетингілік қызметін мәжбүр етеді;

    - обосновывает необходимость систематической работы по планированию выпуска инноваций (поиск идей, организация инновационного процесса, создание банковской инновации, ее продвижение на рынке и диффузия), а также по приобретению инноваций (изучение спроса, банковский маркетинг, бенгмаркетинг);

    - инновациялардың шығарылымын жоспарлау жөніндегі (идеяларды іздестіру, инновациялық үдерісті ұйымдастыру, банк инновациясын жасау, оны нарықта жылжыту және қайта тарату), сондай-ақ инновацияларды сатып алу жөніндегі (сұранымды зерттеу, банк маркетингі, бенгмаркетинг) жүйелі жұмыстың қажеттілігін негіздейді;

    - является основой механизма анализа и планирования инновации.

    - инновацияны талдау және жоспарлау тетігінің негізі болып табылады.

    На какие элементы можно разделить процесс планирования банковской инновации?

    Всю деятельность по планированию банковской инновации можно разделить на ряд элементов, которые включают в себя:

    Банк инновациясын жоспарлау жөніндегі барлық қызметті мыналарды қамтитын бірқатар нышандарға бөлуге болады:

    - исследование финансового рынка;

    - қаржы нарығын зерттеу;

    - исследование рынка банковской инновации по данному активу рынка;

    - нарықтың осы активі бойынша банк инновациясы нарығын зерттеу;

    - исследование продолжительности жизни банковской инновации;

    - банк инновациясы өміршеңдігінің ұзақтығын зерттеу;

    - разработку банковской инновации (т.е. производство банковского продукта или новой операции);

    - банк инновациясын әзірлеу (яғни банк өнімін немесе жаңа операцияны жасау);

    - политику цен;

    - баға саясаты;

    - рекламу;

    - жарнама;

    - мероприятия по продвижению банковской инновации;

    - банк инновациясын жылжыту жөніндегі шаралар;

    - организацию продажи (сбыта) банковской инновации;

    - банк инновациясын сатуды (өткізуді) ұйымдастыру;

    - диффузию банковской инновации.

    - банк инновациясын қайта тарату (диффузия).

    Жизненный цикл нового банковского продукта включает в себя семь стадий:

    Жаңа банк өнімінің өміршеңдік циклі жеті сатыны қамтиды:

    - разработка нового банковского продукта;

    - жаңа банк өнімін әзірлеу;

    - выход на рынок;

    - нарыққа шығу;

    - развитие рынка;

    - нарықтың дамуы;

    - стабилизация рынка;

    - нарықтың тұрақтануы;

    - уменьшение рынка;

    - нарықтың өрлеуі;

    - подъем рынка;

    - нарықтың азаюы;

    - падение рынка.

    - нарықтың құлдырауы.

    Своп представляет собой валютную операцию по обмену между субъектами обязательствами или активами.

    Своп субъектілер арасында міндеттемелерді немесе активтерді айырбастау жөніндегі валюталық операция болып табылады.

    Своп подразделяется на:

    Своп:

    - валютный;

    - валюталық;

    - процентный;

    - пайыздық;

    - валютно-процентный;

    - валюталық-пайыздық;

    - своп с нулевым купоном.

    - нөл купондық своп болып бөлінеді.

    Валютный своп представляет собой покупку и одновременную форвардную продажу валюты (депорт) или, наоборот, продажу и одновременную форвардную покупку валюты (репорт).

    Валюталық своп валютаны сатып алу және сонымен бір мезгілде форвардтық сату (депорт) немесе валютаны сату және сонымен бір мезгілде форвардтық сатып алу (репорт) болып табылады.

    Процентный своп – это обмен процентными ставками по заемным средствам.

    Пайыздық своп – қарыз қаражаты бойынша пайыздық мөлшерлемелерді айырбастау.

    Валютно-процентный своп представляет собой обмен как валютами, так и процентами. Этот вид свопа может быть заключен между несколькими участниками.

    Валюталық-пайыздық своп валютамен де, пайызбен де айырбастау болып табылады. Своптың бұл түрі бірнеше қатысушылар арасында жасасылуы мүмкін.

    Сущность свопа с нулевым купоном заключается в том, что эмитент бескупонной облигации может осуществить обмен фиксированного дохода по плавающей процентной ставке путем одновременного процентного свопа и обратного ежегодного платежа.

    Нөлдік купонмен жасалатын своптың мәні мынада: купонсыз облигацияның эмитенті тіркелген кірісті бір мезгілде пайыздық своп және жыл сайынғы кері төлем жолымен өзгермелі пайыздық мөлшерлеме бойынша айырбастауы мүмкін.

    Счет НОУ представляет соединение депозитного вклада и текущего счета. Владелец счета НОУ имеет право при уведомлении за 30 дней выписать "обращающиеся приказы об изъятии" и использовать их для платежей как расчетные чеки. По счету НОУ устанавливается обязательный минимальный остаток вклада, который возвращается владельцу только после закрытия счета, а также строгое назначение вклада.

    НОУ шот депозиттік салым мен ағымдағы шоттың ұштастырылуы болып табылады. НОУ шоттың иесі 30 күн бұрын хабар алған кезде "өндіріп алу туралы айналыстағы бұйрықтар" деп жазуға және оларды есеп айырысу чектері ретінде төлемдер үшін пайдалануға құқылы болады. НОУ шот бойынша иесіне шот жабылғаннан кейін ғана қайтарылатын салымның міндетті ең аз қалдығы, сондай-ақ салымның қатаң мақсаты белгіленеді.

    Операция по складированию свопов предполагает заключение договора о свопе с банком и его страхование (обычно фьючерсами) до того момента, пока банк не подыщет вторую сторону договора о свопе. Например, банк заключает с инвестором договор об обмене процентными ставками и одновременно производит страхование величины процентной ставки.

    Своптарды жинақтау операциясы банкімен своп туралы шарт жасасуды және оны банк своп туралы шарттың екінші тарабын іздеп тапқанға дейін сақтандыруды (әдетте фьючерстермен) көздейді. Мысалы, банк инвестормен пайыздық мөлшерлемелерді айырбастау туралы шарт жасасады, сонымен бір мезгілде пайыздық мөлшерлеме шамасын сақтандырады.

    В чем состоит содержание операции по сочетанию контокоррента с овердрафтом?

    Содержание этой операции состоит в их совместном использовании при денежных платежах, особенно при валютных расчетах. Когда денежные средства поступают на счет владельца раньше наступления срока платежа по заключенным контрактам, то они зачисляются на контокоррентный счет. Если срок платежа наступает раньше срока поступления денег, то инвестор использует овердрафт банка. Возврат кредита банку по овердрафту и процентов по нему будет произведен в момент поступления денег на счет владельца.

    Бұл операцияның мазмұны ақшалай төлемдерді төлеу кезінде, әсіресе валюталық есеп айырысу кезінде оларды бірге пайдалануда. Ақшалай қаражат иеленушінің шотына жасасқан келісімшарт бойынша төлем мерзімінен бұрын түскен кезде ол конторренттік шотқа есептеледі. Егер төлем мерзімі ақшаның түсуінен бұрын басталған болса, онда инвестор банк овердрафтысын пайдаланады. Овердрафт бойынша несие және ол бойынша пайыздар банкіге ақшаның иеленуші шотына түсуі сәтінде қайтарылады.

    Русско-казахский экономический словарь > Банковские инновации

  • 9 Лизинговые операции

    Лизинг означает форму долгосрочной аренды, связанную с передачей в пользование имущества (т.е. предмета, объекта) для предпринимательской деятельности. Лизинг – это единый комплекс трех одновременно совершаемых операций: аренды, кредитования и материально-технического снабжения.

    Лизинг кәсіпкерлік қызмет үшін мүлікті (яғни затты, объектіні) пайдалануға берумен байланысты ұзақ мерзімді жалгерлік нысаны дегенді білдіреді. Лизинг – бір мезгілде жасалатын үш операцияның: жалға алудың, несие берудің және материалдық-техникалық жабдықтаудың бірыңғай кешені.

    Предметом лизинга могут быть любые непотребляемые вещи, которые могут быть использованы для предпринимательской деятельности, за исключением имущества, запрещенного для свободного обращения, а также земельных участков и природных объектов.

    Еркін айналысқа түсуіне тыйым салынған мүліктен, сондай-ақ жер телімдері мен табиғи объектілерден басқа кәсіпкерлік қызмет үшін пайдаланылуы мүмкін кез келген тұтынылмайтын заттар лизинг заты бола алады.

    В лизинговой сделке участвуют:

    Лизингілік мәмілеге:

    - лизингодатель;

    - лизинг беруші;

    - лизингополучатель;

    - лизинг алушы;

    - продавец предмета лизинга.

    - лизинг затын сатушы қатысады.

    Лизингодатель представляет собой хозяйствующий субъект (лизинговая компания, банк и т.д.) или индивидуального предпринимателя, осуществляющего лизинговую деятельность, т.е. передачу по договору в лизинг специально приобретенного для этого имущества. Иначе говоря, лизингодатель – это арендодатель данного имущества. Лизингодатель по договору лизинга обязуется приобрести в собственность указанное лизингополучателем имущество у определенного продавца и предоставить лизингополучателю это имущество за плату во временное владение и пользование для предпринимательских целей.

    Лизинг беруші – лизингілік қызметті жүзеге асырушы, яғни лизинг үшін арнайы сатып алынған мүлікті шарт бойынша лизингіге беруші шаруашылық жүргізуші субъект (лизингілік компания, банк, т.б.). Басқаша айтқанда, лизинг беруші – осы мүлікті жалға беруші. Лизинг беруші лизинг шарты бойынша лизинг алушы көрсеткен мүлікті белгілі бір сатып алушыдан меншігіне сатып алуға және бұл мүлікті лизинг алушыға ақы үшін кәсіпкерлік мақсатта уақытша иеленуге және пайдалануға міндеттенеді.

    Лизингополучатель – это гражданин или хозяйствующий субъект, получающий имущество в пользование по договору лизинга. Иначе говоря, лизингодатель – это арендатор.

    Лизинг алушы – мүлікті лизинг шарты бойынша пайдалануға алушы азамат, шаруашылық жүргізуші субъект. Басқаша айтқанда, лизинг алушы – жалгер (жалға алушы).

    Продавец лизингового имущества – хозяйствующий субъект – изготовитель машин и оборудования, а также другой хозяйствующий субъект или гражданин, продающий имущество, являющееся предметом лизинга.

    Лизингілік мүлікті сатушы – шаруашылық жүргізуші субъект – машиналар мен жабдықтарды дайындаушы, сондай-ақ лизинг заты болып табылатын мүлікті сатушы басқа бір шаруашылық жүргізуші субъект немесе азамат.

    Договор лизинга заключается в письменной форме. В названии договора лизинга определяются его форма, тип и вид.

    Лизинг шарты жазбаша нысанда жасалады. Лизинг шартының атауында оның нысаны, тұрпаты және түрі айқындалады.

    Договор лизинга содержит следующие существенные положения:

    Лизинг шартында мынадай елеулі ережелер болады:

    - точное описание предмета лизинга;

    - лизинг затының дәл сипаттамасы;

    - объем передаваемых прав собственности;

    - берілетін меншік құқықтарының көлемі;

    - наименование места и указание порядка передачи предмета лизинга;

    - лизинг затын табыстайтын жердің атауы және табыстау тәртібін көрсету;

    - указание срока действия договора лизинга;

    - лизинг шартының қолданылу мерзімін көрсету;

    - порядок балансового учета предмета лизинга;

    - лизинг затын теңгерімдік есепке алу тәртібі;

    - порядок содержания и ремонта предмета лизинга;

    - лизинг затын ұстау және жөндеу тәртібі;

    - перечень дополнительных услуг, предоставленных лизингодателем на основании договора комплексного лизинга;

    - лизинг беруші кешенді лизинг шартының негізінде көрсететін қосымша қызметтер тізбесі;

    - указание общей суммы договора лизинга и размер вознаграждения лизингодателя;

    - лизинг шартының жалпы сомасын көрсету және лизинг берушіге төленетін сыйақысының мөлшері;

    - порядок расчетов (график платежей);

    - есеп айырысу тәртібі (төлем төлеу кестесі);

    - определение обязательства лизингодателя или лизингополучателя застраховать предмет лизинга от связанных с договором лизинга рисков, если иное не предусмотрено договором.

    - егер шартта өзге жәйіт көзделмесе, лизинг берушінің немесе лизинг алушының лизинг затын лизинг шартымен байланысты қатерлерден сақтандыру міндеттемесін айқындау.

    Лизингодатель по договору лизинга обязуется:

    Лизинг беруші лизинг шарт бойынша:

    - в случае осуществления финансового или смешанного лизинга приобрести у определенного продавца (поставщика) в собственность определенное имущество для его передачи за определенную плату или передать ранее приобретенное имущество на определенный срок, на определенных условиях в качестве предмета лизинга лизингополучателю;

    - қаржы немесе аралас лизингіні жүзеге асырған жағдайда лизинг алушыға белгілі бір мүлікті белгілі бір ақыға табыстау үшін белгілі бір сатушыдан (жеткізушіден) өз меншігіне сатып алуға немесе бұрын сатып алынған мүлікті белгілі бір мерзімге белгілі бір шарттар негізінде лизинг заты ретінде табыстауға;

    - выполнить другие обязательства, вытекающие из содержания договора лизинга.

    - лизинг шартының мазмұнынан туындайтын басқа да міндеттерді орындауға міндеттенеді.

    Лизингополучатель обязуется:

    Лизинг алушы:

    - принять предмет лизинга в порядке, предусмотренном договором лизинга;

    - лизинг беру шартында көзделген тәртіппен лизинг затын беруге;

    - возместить лизингодателю его инвестиционные затраты и выплатить ему вознаграждение;

    - лизинг берушіге оның инвестициялық шығынын өтеуге, оған сыйақы төлеуге;

    - по окончании действия договора лизинга возвратить предмет лизинга, если иное не предусмотрено договором лизинга, или приобрести предмет лизинга в собственность на основании договора купли-продажи;

    - лизинг шартының күші біткеннен кейін, егер шартта басқа жәйіт көзделмесе, лизинг затын қайтарып беруге немесе лизинг затын сатып алу-сату шарты негізінде меншігіне сатып алуға;

    - выполнить другие обязательства, вытекающие из содержания договора лизинга.

    - шарт мазмұнынан туындайтын басқа да міндеттемелерді орындауға міндеттенеді.

    Лизинг можно классифицировать следующим образом:

    Лизингіні былайша жіктеуге болады:

    - по форме;

    - нысаны бойынша;

    - по типу;

    - тұрпаты бойынша;

    - по виду.

    - түрі бойынша.

    По форме лизинг подразделяется на внутренний и международный лизинги. Во внутреннем лизинге лизингодатель, лизингополучатель и продавец являются резидентами Казахстана. При международном лизинге лизингодатель или лизингполучатель являются нерезидентами Казахстана.

    Нысаны бойынша лизинг ішкі және халықаралық лизингілерге бөлінеді. Ішкі лизингіде лизинг алушы, лизинг беруші және сатушы Қазақстанның резиденттері болып табылады. Халықаралық лизингіде лизинг беруші немесе лизинг алушы Қазақстанның бейрезиденттері болып табылады.

    По типам лизинг подразделяется на долгосрочный (до 3 лет), среднесрочный (от 1,5 до 3 лет) и краткосрочный.

    Тұрпаты бойынша лизинг ұзақ мерзімді (3 жылға дейін), орта мерзімді (1,5 жылдан 3 жылға дейін) және қысқа мерзімді болып бөлінеді.

    По видам лизинг подразделяется на финансовый и оперативный.

    Түрлері бойынша лизинг қаржылық және оперативтік лизингілерге бөлінеді.

    Финансовый лизинг – это вид лизинга, при котором лизингодатель обязуется приобрести в собственность указанное лизингополучателем имущество у определенного продавца и передать лизингополучателю данное имущество в качестве предмета лизинга за определенную плату, на определенный срок и на определенных условиях во временное владение и в пользование.

    Қаржылық лизинг – лизинг беруші лизинг алушы көрсеткен мүлікті белгілі бір сатып алушыдан меншігіне сатып алуға және осы мүлікті лизинг заты ретінде белгілі бір ақы үшін, белгілі бір мерзімге және белгілі бір шарттар негізінде уақытша иеленуге және пайдалануға беруге міндеттенетін лизинг түрі.

    Оперативный лизинг – это вид лизинга, при котором лизингодатель закупает имущество на свой риск, а после передает его лизингополучателю в качестве предмета лизинга за определенную плату, на определенный срок и на определенных условиях во временное владение и в пользование.

    Оперативтік лизинг – лизинг беруші тәуекелді өз мойнына алып мүлікті сатып алатын, кейіннен оны белгілі бір ақы үшін лизинг заты ретінде белгілі бір мерзімге және белгілі бір шарттар негізінде лизинг алушыға уақытша иеленуге және пайдалануға беретін лизинг түрі.

    Срок лизинга по продолжительности равен сроку полной амортизации предмета лизинга или превышает его. По окончании срока действия договора лизинга предмет лизинга переходит в собственность лизингополучателя. Срок лизинга устанавливается по договору.

    Лизингінің мерзімі ұзақтығы жағынан лизинг затының толық тозымпұлына (амортизациясына) тең не одан асып түседі. Лизинг шартының қолданылу мерзімі аяқталғаннан кейін лизинг заты лизинг алушының меншігіне өтеді. Лизинг мерзімі шарт бойынша белгіленеді.

    Расчет по лизинговым платежам производится тремя методами:

    Лизингілік төлемдер бойынша айырысуды үш әдіспен жүргізіледі:

    - с фиксированной суммой оплаты;

    - ақы төлеудің тиянақталған сомасымен төлеу;

    - с авансом;

    - аванспен төлеу;

    - методом минимальных платежей.

    - ең төмен төлемдермен төлеу әдісімен.

    Лизинговая сделка может включать в себя оказание дополнительных услуг:

    Онда мынадай қосымша қызметтер көрсету қамтылуы мүмкін:

    - приобретение прав на интеллектуальную собственность (ноу-хау, лицензионных прав, прав на товарные знаки, марки и др.);

    - зияткерлік меншікке құқықты (ноу-хауды, лицензиялық құқықтарды, тауар белгілеріне, маркаларға құқықтарды, т.б.) сатып алу;

    - осуществление шеф-монтажных работ;

    - құрастыру жұмыстарын жүзеге асыру;

    - послегарантийное обслуживание, ремонт и др.

    - кейінгі кепілдікті қызметтер көрсету және жөндеу, т.б.

    Лизинг позволяет хозяйствующему субъекту получить основные фонды и начать их эксплуатацию, не отвлекая деньги из оборота.

    Лизинг шаруашылық жүргізуші субъектінің негізгі қорларды алуына және ақшаны айналымнан алмастан оларды пайдалануына мүмкіндік береді.

    Банк может предложить своему клиенту обрести оборудование с помощью лизингового соглашения, по которому банк покупает оборудование и сдает в аренду клиенту.

    Банк өз клиентіне лизингі-лік келісім арқылы жабдық сатып алуды ұсына алады, бұл келісім бойынша банк жабдықты сатып алып, клиентке жалға береді.

    Какие условия должен выполнить клиент для заключения лизингового договора.

    В соответствии с заключенным договором клиент должен вносить лизинговые платежи, которые в конечном счете полностью покрывают стоимость купленного банком и сданного в аренду оборудования.

    Жасасқан шартқа сәйкес клиент лизингілік төлемдер төлеуге тиіс, бұл төлемдер, сайып келгенде, банкінің сатып алып, жалға берген жабдығының құнын толық жабады.

    Русско-казахский экономический словарь > Лизинговые операции

  • 10 счет бухгалтерского учета

    счет бухгалтерского учета "Авансы выданные" — бухгалтерлік есептің "Берілген аванс" шоты

    счет бухгалтерского учета "Амортизация нематериальных активов" — бухгалтерлік есептің "Бейматериалдық активтер тозымпұлы" шоты

    счет бухгалтерского учета "Арендные обязательства" — бухгалтерлік есептің "Жалгерлік міндеттемелер" шоты

    счет бухгалтерского учета "Арендные обязательства к поступлению" — бухгалтерлік есептің "Түсуге әзір жалгерлік міндеттемелер" шоты

    счет бухгалтерского учета "Брак в производстве" — бухгалтерлік есептің "ґндірістегі ақау" шоты

    счет бухгалтерского учета "Валютный счет" — бухгалтерлік есептің "Валюталық шот" шоты

    счет бухгалтерского учета "Внутрихозяйственные расчеты" — бухгалтерлік есептің "Шаруашылық ішіндегі есеп айырысу" шоты

    счет бухгалтерского учета "Вспомогательные производства" — бухгалтерлік есептің "Көмекші өндірістер" шоты

    счет бухгалтерского учета "Выполненные этапы по незавершенным работам" — бухгалтерлік есептің "Аяқталмаған жұмыстар бойынша орындалған кезеңдер" шоты

    счет бухгалтерского учета "Выпуск продукции" (работ, услуг) — бухгалтерлік есептің "ґнім шығару (жұмыстарды орындау, қызметтер көрсету)" шоты

    счет бухгалтерского учета "Готовая продукция" — бухгалтерлік есептің "Дайын өнім" шоты

    счет бухгалтерского учета "Готовая продукция и товары" — бухгалтерлік есептің "Дайын өнім және тауарлар" шоты

    счет бухгалтерского учета "Денежные документы" — бухгалтерлік есептің "Ақша құжаттары" шоты

    счет бухгалтерского учета "Добавочный капитал" — бухгалтерлік есептің "Істелме капитал" шоты

    счет бухгалтерского учета "Долгосрочно арендуемые основные средства" — бухгалтерлік есептің "Ұзақ мерзімді жалға берілетін негізгі құрал-жабдық" шоты

    счет бухгалтерского учета "Долгосрочные займы" — бухгалтерлік есептің "Ұзақ мерзімді қарыз" шоты

    счет бухгалтерского учета "Долгосрочные кредиты банков" — бухгалтерлік есептің "Банкілердің ұзақ мерзімді несиелері" шоты

    счет бухгалтерского учета "Долгосрочные кредиты банков для работников" — бухгалтерлік есептің "Банкілердің қызметкерлер үшін ұзақ мерзімді несиелері" шоты

    счет бухгалтерского учета "Долгосрочные финансовые вложения" — бухгалтерлік есептің "Ұзақ мерзімді қаржы жұмсалымы" шоты

    счет бухгалтерского учета "Доходы будущих периодов" — бухгалтерлік есептің "Болашақ кезеңге жатқызылатын кіріс" шоты

    счет бухгалтерского учета "Животные на выращивании и откорме" — бухгалтерлік есептің "Бағудағы және бордақылаудағы мал" шоты

    счет бухгалтерского учета "Заготовление и приобретение материалов" — бухгалтерлік есептің "Материалдарды дайындау және сатып алу" шоты

    счет бухгалтерского учета "Издержки обращения" — бухгалтерлік есептің "Айналыс шығыны" шоты

    счет бухгалтерского учета "Издержки обращения на остаток товаров" — бухгалтерлік есептің "Тауар қалдығына шаққандағы айналыс шығыны" шоты

    счет бухгалтерского учета "Износ малоценных и быстроизнашивающихся предметов" — бухгалтерлік есептің "Арзан бағалы және тез тозғыш заттардың тозуы" шоты

    счет бухгалтерского учета "Износ основных средств" — бухгалтерлік есептің "Негізгі құрал-жабдықтың тозуы" шоты

    счет бухгалтерского учета "Использование заемных средств" — бухгалтерлік есептің "Іарыз қаражатын пайдалану" шоты

    счет бухгалтерского учета "Использование прибыли" — бухгалтерлік есептің "Пайданың пайдаланылуы" шоты

    счет бухгалтерского учета "Капитальные вложения" — бухгалтерлік есептің "Күрделі қаржы жұмсалымы" шоты

    счет бухгалтерского учета "Капитальные вложения и авансы" — бухгалтерлік есептің "Күрделі қаржы жұмсалымы және аванс" шоты

    счет бухгалтерского учета "Касса" — бухгалтерлік есептің "Касса" шоты

    счет бухгалтерского учета "Коммерческие расходы" — бухгалтерлік есептің "Коммерциялық шығыс" шоты

    счет бухгалтерского учета "Краткосрочные заемные средства" и "Долгосрочные заемные средства" — бухгалтерлік есептің "Іысқа мерзімді қарыз қаражаты" және "Ұзақ мерзімді қарыз қаражаты" шоты

    счет бухгалтерского учета "Краткосрочные займы" — бухгалтерлік есептің "Іысқа мерзімді қарыз" шоты

    счет бухгалтерского учета "Краткосрочные кредиты банков" — бухгалтерлік есептің "Банкілердің қысқа мерзімді несиесі" шоты

    счет бухгалтерского учета "Краткосрочные, среднесрочные, долгосрочные кредиты" — бухгалтерлік есептің "Іысқа мерзімді, орта мерзімді, ұзақ мерзімді несие" шоты

    счет бухгалтерского учета "Краткофинансовые вложения" — бухгалтерлік есептің "Іысқа мерзімді қаржы жұмсалымы" шоты

    счет бухгалтерского учета "Малоценные и быстроизнашивающиеся предметы" — бухгалтерлік есептің "Арзан бағалы және тез тозғыш заттар" шоты

    счет бухгалтерского учета "Материалы" — бухгалтерлік есептің "Материалдар" шоты

    счет бухгалтерского учета "Налог на добавленную стоимость по приобретенным ценностям" — бухгалтерлік есептің "Сатып алынған құндылықтар бойынша қосылған құн салығы" шоты

    счет бухгалтерского учета "Недостачи и потери от порчи" — бухгалтерлік есептің "Бүлінуден болған жетіспеушілік пен ысырап" шоты

    счет бухгалтерского учета "Незавершенное производство" — бухгалтерлік есептің "Аяқталмаған өндіріс" шоты

    счет бухгалтерского учета "Некапитальные работы" — бухгалтерлік есептің "Күрделі құрылысқа жатпайтын жұмыстар" шоты

    счет бухгалтерского учета "Нематериальные активы" — "Бейматериалдық активтер" шоты

    счет бухгалтерского учета "Нераспределенная прибыль" (непокрытый убыток) — бухгалтерлік есептің "Бөлінбеген пайда (өтелмеген залал)" шоты

    счет бухгалтерского учета "Оборудование к установке" — бухгалтерлік есептің "Орнатуға әзір жабдық" шоты

    счет бухгалтерского учета "Обслуживающие производства и хозяйства" — бухгалтерлік есептің "Іызмет көрсетуші өндірістер мен шаруашылықтар" шоты

    счет бухгалтерского учета "Общепроизводственные расходы" — бухгалтерлік есептің "Жалпы өндірістік шығыс" шоты

    счет бухгалтерского учета "Общехозяйственные расходы" — бухгалтерлік есептің "Жалпы шаруашылық шығыс" шоты

    счет бухгалтерского учета "Основное производство" — бухгалтерлік есептің "Негізгі өндіріс" шоты

    счет бухгалтерского учета "Основные средства" — бухгалтерлік есептің "Негізгі құрал-жабдық" шоты

    счет бухгалтерского учета "Отклонение в стоимости материалов" — бухгалтерлік есептің "Материалдар құнындағы ауытқу" шоты

    счет бухгалтерского учета "Оценочные резервы" — бухгалтерлік есептің "Бағаланбалы сақтық қорлар" шоты

    счет бухгалтерского учета "Переводы в пути" — бухгалтерлік есептің "Жолда келе жатқан аударымдар" шоты

    счет бухгалтерского учета "Переоценка материальных ценностей" — бухгалтерлік есептің "Материалдық құндылықтарды қайта бағалау" шоты

    счет бухгалтерского учета "Полуфабрикаты собственного производства" — бухгалтерлік есептің "Меншікті өндірістің дүмбілзаттары" шоты

    счет бухгалтерского учета "Прибыли и убытки" — бухгалтерлік есептің "Пайда мен залал" шоты

    счет бухгалтерского учета "Прибыль" — бухгалтерлік есептің "Пайда" шоты

    счет бухгалтерского учета "Производственные запасы" — бухгалтерлік есептің "ґндірістік босалқы қорлар" шоты

    счет бухгалтерского учета "Прочие денежные средства" — бухгалтерлік есептің "Басқадай ақшалай қаражат" шоты

    счет бухгалтерского учета "Прочие счета в банках" — бухгалтерлік есептің "Банкілердегі басқадай шоттар" шоты

    счет бухгалтерского учета "Расходы будущих периодов" — бухгалтерлік есептің "Болашақ кезеңге жатқызылатын шығыс" шоты

    счет бухгалтерского учета "Расчетный счет" — бухгалтерлік есептің "Есеп айырысу" шоты

    счет бухгалтерского учета "Расчеты за имущество" — бухгалтерлік есептің "Мүлік үшін есеп айырысу" шоты

    счет бухгалтерского учета "Расчеты по авансам выданным" — бухгалтерлік есептің "Берілген алғытөлем бойынша есеп айырысу" шоты

    счет бухгалтерского учета "Расчеты по внебюджетным платежам" — бухгалтерлік есептің "Бюджеттен тыс төлемдер бойынша есеп айырысу" шоты

    счет бухгалтерского учета "Расчеты по имущественному и личному страхованию" — бухгалтерлік есептің "Мүлікті және жеке басты сақтандыру бойынша есеп айырысу" шоты

    счет бухгалтерского учета "Расчеты по претензиям" — бухгалтерлік есептің "кінарат-талаптар бойынша есеп айырысу" шоты

    счет бухгалтерского учета "Расчеты по социальному страхованию и обеспечению" — бухгалтерлік есептің "Әлеуметтік сақтандыру және қамсыздандыру бойынша есеп айырысу" шоты

    счет бухгалтерского учета "Расчеты с бюджетом" — бухгалтерлік есептің "Бюджетпен есеп айырысу" шоты

    счет бухгалтерского учета "Расчеты с дебиторами за товары и услуги" — бухгалтерлік есептің "Тауарлар мен көрсетілетін қызметтер үшін дебиторлармен есеп айырысу" шоты

    счет бухгалтерского учета "Расчеты с дочерними предприятиями" (зависимыми) — бухгалтерлік есептің "Еншілес (тәуелді) кәсіпорындармен есеп айырысу" шоты

    счет бухгалтерского учета "Расчеты с персоналом по оплате труда" — бухгалтерлік есептің "Іызметкерлермен еңбекақы бойынша есеп айырысу" шоты

    счет бухгалтерского учета "Расчеты с персоналом по прочим операциям" — бухгалтерлік есептің "Іызметкерлермен өзге операциялар бойынша есеп айырысу" шоты

    счет бухгалтерского учета "Расчеты с подотчетными лицами" — бухгалтерлік есептің "Есеп беретін адамдармен есеп айырысу" шоты

    счет бухгалтерского учета "Расчеты с покупателями и заказчиками" — бухгалтерлік есептің "Сатып алушылармен және тапсырыс берушілермен есеп айырысу" шоты

    счет бухгалтерского учета "Расчеты с покупателями по полученным ими ссудам банков" — бухгалтерлік есептің "Іызметкерлермен олардың банкілерден алған несиесі бойынша есеп айырысу" шоты

    счет бухгалтерского учета "Расчеты с поставщиками и подрядчиками" — бухгалтерлік есептің "Жеткізушілермен және мердігерлермен есеп айырысу" шоты

    счет бухгалтерского учета "Расчеты с разными дебиторами и кредиторами" — бухгалтерлік есептің "Түрлі дебиторлармен және кредиторлармен есеп айырысу" шоты

    счет бухгалтерского учета "Расчеты с участниками" — бухгалтерлік есептің "Іатысушылармен есеп айырысу" шоты

    счет бухгалтерского учета "Расчеты с учредителями" — бухгалтерлік есептің "Іұрылтайшылармен есеп айырысу" шоты

    счет бухгалтерского учета "Реализация и прочее выбытие основных средств" — бухгалтерлік есептің "Негізгі құрал-жабдықты өткізу және оның өзгедей Істен шығу" шоты

    счет бухгалтерского учета "Реализация продукции (работ, услуг)" — бухгалтерлік есептің "ґнімді өткізу (жұмыстарды орындау, қызметтер көрсету)" шоты

    счет бухгалтерского учета "Реализация прочих активов" — бухгалтерлік есептің "ґзге активтерді өткізу" шоты

    счет бухгалтерского учета "Резерв на покрытие предстоящих затрат и платежей" — бухгалтерлік есептің "Алдағы шығын мен төлемдерді өтеуге арналған сақтық қор" шоты

    счет бухгалтерского учета "Резервный капитал" — бухгалтерлік есептің "Сақтық қор капиталы" шоты

    счет бухгалтерского учета "Резервы предстоящих расходов и платежей" — бухгалтерлік есептің "Алдағы шығыс пен төлемдердің сақтық қоры" шоты

    счет бухгалтерского учета "Специальные счета в банках" — бухгалтерлік есептің "Банкілердегі арнаулы шоттар" шоты

    счет бухгалтерского учета "Специальные фонды и целевое финансирование" — бухгалтерлік есептің "Арнаулы қорлар және мақсатты қаржыландыру" шоты

    счет бухгалтерского учета "Товары" — бухгалтерлік есептің "Тауарлар" шоты

    счет бухгалтерского учета "Товары отгруженные" — бухгалтерлік есептің "Жөнелтілген тауарлар" шоты

    счет бухгалтерского учета "Торговая наценка" — бухгалтерлік есептің "Сауданың үстеме бағасы" шоты

    счет бухгалтерского учета "Уставной капитал" — бухгалтерлік есептің "Жарғылық капитал" шоты

    счет бухгалтерского учета "Финансирование капитальных вложений" — бухгалтерлік есептің "Күрделі жұмсалымды қаржыландыру" шоты

    счет бухгалтерского учета "Целевые финансирование и поступления" — бухгалтерлік есептің "Мақсатты қаржыландыру мен түсімдер" шоты

    Русско-казахский экономический словарь > счет бухгалтерского учета

  • 11 Активные операции коммерческого банка

    Активные операции – операции по размещению собственных и привлеченных средств банка для получения прибыли. От качественного осуществления активных операций зависят ликвидность, доходность, а следовательно, финансовая надежность и устойчивость банка в целом.

    Актив операциялар – банкінің меншікті және тартылынды қаражатын пайда алу үшін орналастыру жөніндегі операциялар. Банкінің жалпы өтемпаздығы, табыстылығы, демек, қаржылық сенімділігі мен тұрақтылығы актив операциялардың сапалы жүзеге асырылуына байланысты.

    Активные операции банка в зависимости от их экономического содержания делятся на:

    Банкінің актив операциялары экономикалық мазмұнына қарай мына түрлерге бөлінеді:

    - кредитные (ссудные);

    - кредиттік (несиелік) операциялар;

    - инвестиционные;

    - инвестициялық операциялар;

    - гарантийные;

    - кепілдікті операциялар;

    - комиссионные;

    - комиссиялық операциялар;

    - операции с ценными бумагами.

    - бағалы қағаздармен жасалатын операциялар.

    По каким признакам классифицируются кредиты, предоставляемые банком?

    Кредиты могут быть классифицированы по различным признакам:

    Несие түрлі белгілеріне қарай мыналарға жіктелуі мүмкін:

    - по типам заемщиков – ссуды предприятиям, органам власти, населению, банкам;

    - қарызгерлердің тұрпаттары бойынша – кәсіпорындарға, билік органдарына, халыққа, банкілерге берілетін несие;

    - по срокам пользования – краткосрочные, среднесрочные, долгосрочные;

    - пайдалану мерзіміне қарай – қысқа мерзімді, орта мерзімді, ұзақ мерзімді несие;

    - по сфере функционирования заемщика – ссуды предприятиям сферы производства и ссуды предприятиям сферы обращения;

    - қарызгердің жұмыс істеу аясына қарай – өндіріс аясының кәсіпорындарына берілетін несие және айналыс аясының кәсіпорындарына берілетін несие;

    - по отраслям принадлежности заемщика – ссуды в промышленность, транспорт, строительство, сельское хозяйство, торговлю;

    - қарызгердің тиесілі салаларына қарай – өнеркәсіпке, көлікке, құрылысқа, ауыл шаруашылығына, саудаға берілетін несие;

    - по характеру обеспечения – залоговые, гарантированные, застрахованные, необеспеченные (бланковые);

    - қамтамасыз етілу сипатына қарай – кепілді, кепілдікті, сақтандырылған, қамтамасыз етілмеген (бланкілік) несие;

    - по методам погашения – погашаемые единовременно и частями.

    - өтелу әдістеріне қарай – бір мезгілде және бөліктеп өтелетін несие.

    При выдаче кредита банк требует от потенциального заемщика пакет документов, характеризующих материальную обеспеченность кредита и юридическую правомочность заемщика.

    Несие беру кезінде банк әлуетті қарызгерден несиенің материалдық тұрғыдан қамтамасыз етілуін және қарызгердің заңи құқықтылығын сипаттайтын құжаттар пакетін талап етеді.

    Если подробнее перечислить пакет документов, который требуется при выдаче кредита, то это:

    Егер несие беру кезінде талап етілетін құжаттар пакетін егжей-тегжейлі атап көрсетер болсақ, онда олар:

    - учредительные документы;

    - құрылтай құжаттары;

    - бизнес-план (технико-экономическое обоснование), на основе которого определяются возможность возврата ссуды и срок окупаемости затрат;

    - несиенің қайтарылу мүмкіндігі мен шығындардың өтелу мерзімі айқындалатын бизнес-жоспар (техникалық-экономикалық негіздеме);

    - контракт или его копия, фиксирующие цель получения кредита;

    - несиені алу мақсаты тиянақталған келісімшарт немесе оның көшірмесі;

    - бухгалтерский баланс и некоторые приложения к нему;

    - бухгалтерлік теңгерім және оның кейбір қосымшалары;

    - кредитные договоры с другими банками;

    - басқа банкілермен жасасылған несие шарттары;

    - договор залога или поручительства;

    - кепіл немесе кепілгерлік шарты;

    - срочное обязательство-поручение на возврат ссуды согласно срокам, установленным в кредитном договоре;

    - несие шартында белгіленген мерзімге сәйкес несиені қайтару жөніндегі мерзімді міндеттеме-тапсырма;

    - заявление на получение ссуды с указанием суммы, срока и цели кредита.

    - несиені алу жөніндегі шарт, онда несиенің сомасы, мерзімі мен мақсаты көрсетіледі.

    Инвестиционные операции — это операции по инвестированию банком своих средств в ценные бумаги и паи небанковских структур в целях совместной хозяйственно-финансовой и коммерческой деятельности, а также размещения в виде срочных вкладов в других кредитных организациях.

    Инвестициялық операциялар — банкінің бірлескен шаруашылық-қаржылық және коммерциялық қызметі, сондай-ақ басқа несие ұйымдарына мерзімді салымдар түрінде орналастыру мақсатында өз қаражатын бағалы қағаздарға және үлеспұлдарға ивестициялау жөніндегі операциялары.

    Это операции по выдаче банком гарантии (поручительства) уплаты долга клиента третьему лицу при наступлении определенных условий.

    Бұл белгіленген шарттар басталған кезде банкінің өз клиентінің борышын үшінші тұлғаға төлеуі кепілдігін (кепілгерлігін) беруі жөніндегі операциялар.

    Это операции, которые банк выполняет по поручению своих клиентов и взимает с них плату в виде комиссионных. К числу основных комиссионных операций относятся расчетно-кассовые операции, которые связаны с:

    Бұл банк өз клиенттерінің тапсырмасы бойынша орындайтын және олардан комиссиялық алым түрінде ақы алатын операциялар. Негізгі комиссиялық операциялардың қатарына:

    - ведением счетов в тенге и иностранной валюте;

    - теңгемен және шетел валютасымен есептелетін шоттарды жүргізумен;

    осуществлением расчетов и платежей клиента;

    клиенттің есеп айырысуымен және төлемдер төлеуімен;

    получением и зачислением перечисленных клиенту средств на счет в безналичной форме;

    клиентке аударылған қаражатты алумен және оны қолма-қол ақшасыз нысанда шотқа есептеумен;

    выдачей наличных денег со счета, внесением их на счет, хранением и перевозкой.

    қолма-қол ақшаны шоттан алып берумен, оны шотқа салумен, сақтаумен және тасымалдаумен байланысты жасалатын есеп айырысу-кассалық операциялар жатады.

    Банкілер бағалы қағаздармен операция жасау кезінде қандай атқарымдарды орындайды?

    Банк выполняет посреднические функции при купле-продаже ценных бумаг за счет и по поручению клиента на основании договора комиссии или поручения.

    Банк комиссия шарты немесе тапсырма негізінде клиенттің есебінен және тапсыруымен бағалы қағаздарды сатып алу-сату кезінде делдалдық міндеттерді орындайды.

    Бағалы қағаздармен операцияларды жүзеге асыру кезінде банкіге қандай құқықтар берілген?

    Банк имеет право выступать в качестве:

    Банкілер:

    - инвестиционных институтов, которые могут осуществлять деятельность на рынке ценных бумаг в качестве посредника;

    - бағалы қағаздар нарығында делдал қызметін жүзеге асыра алатын инвестициялық институттар;

    - инвестиционного консультанта;

    - инвестициялық кеңесші;

    - инвестиционной компании;

    - инвестициялық компания;

    - инвестиционного фонда.

    - инвестициялық қор ретінде әрекет етуге құқылы.

    К операциям с ценными бумагами относятся:

    Бағалы қағаздармен жасалатын операцияларға мыналар жатады:

    - операции с ценными бумагами, котирующимися на фондовых биржах;

    - қор биржаларында құнды саналатын бағалы қағаздармен жасалатын операциялар;

    - операции с векселями;

    - векселдермен жасалатын операциялар;

    - учетные и переучетные операции;

    - есептеу және қайта есептеу операциялары;

    операции по протесту векселей;

    вексельдерге наразылық білдіру операциялары;

    - операции по инкассированию, домицилированию, акцепту, индоссированию векселей;

    - вексельдерді инкассолау, домицильдеу, акцептеу, индоссолау жөніндегі операциялар;

    - операции по выдаче вексельных поручений;

    - вексельдік тапсырмалар беру жөніндегі операциялар;

    - операции по хранению векселей;

    - вексельдерді сақтау жөніндегі операциялар;

    - операции по продаже векселей на аукционе.

    - вексельдерді аукционда сату жөніндегі операциялар.

    Трастылық (сенімгерлік) операцияларға қызмет көрсетудің қандай түрлері кіреді?

    В трастовые операции могут входить следующие виды услуг:

    Трастылық операцияларға қызмет көрсетудің мынадай түрлері кіреді:

    - управление финансовыми делами и собственностью фирм и частных лиц за определенную плату;

    - белгілі бір ақы үшін фирмалар мен жеке тұлғалардың қаржы істері мен меншігін басқару;

    - управление через трастовые отделы портфелями ценных бумаг своих клиентов;

    - трастылық бөлімдер арқылы өз клиенттерінің бағалы қағаздар қоржынын басқару;

    - предоставление агентских услуг корпорациям, выпускающим акции и облигации;

    - акциялар мен облигациялар шығарушы корпорацияларға агент қызметтерін көрсету;

    - выступление в качестве попечителей по завещанию;

    - өсиет бойынша қамқоршылар болу;

    - передача в доверительное управление отдельных ценных бумаг и их портфелей;

    - жекелеген бағалы қағаздарды және олардың қоржындарын сенімгерлікпен басқаруға беру;

    - платежные функции, связанные с обслуживанием ценных бумаг;

    - бағалы қағаздарға қызмет көрсетумен байланысты төлемдік атқарымдар;

    - управление активами пенсионных и инвестиционных фондов и др.

    - зейнетақылық және инвестициялық қорлардың активтерін басқару, т.б.

    Операции с иностранной валютой включают:

    Шетел валютасымен жасалатын операциялар:

    - операции купли-продажи иностранной валюты;

    - шетел валютасын сатып алу-сату операцияларын;

    - оплату и выставление денежных аккредитивов;

    - ақша аккредитивтерін төлеуді және ұсынуды;

    - покупку и оплату дорожных чеков иностранных банков;

    - шетел банкілерінің жол чектерін сатып алуды және төлеуді;

    - выпуск и обслуживание пластиковых карт;

    - пластикалық карталар шығаруды және оларға қызмет көрсетуді;

    - осуществление международных расчетов.

    - халықаралық есеп айырысуды қамтиды.

    Какую роль играют банки, выступая в качестве финансового консультанта?

    Банки, где работают опытные специалисты, могут дать квалифицированный совет, особенно когда вопрос стоит об оптимальном использовании кредита, сбережений, инвестировании средств.

    Тәжірибелі мамандар жұмыс істейтін банкілер, әсіресе несиені, жинақ ақшаны оңтайлы пайдалану, қаражатты инвестициялау туралы мәселе туындаған кезде білікті кеңес бере алады.

    Банк за определенную плату предоставляет клиентам информацию как коммерческого, так и некоммерческого характера.

    Банк клиенттерге белгілі бір ақы үшін коммерциялық сипатта да, бейкоммерциялық сипатта да ақпарат беретін қызметтер көрсетеді.

    Межбанковский кредит – это вид кредитов, предоставляемых одним коммерческим банком другому.

    Банк аралық несие – бір коммерциялық банк екінші банкіге беретін несие түрі.

    Купля-продажа такого кредита осуществляется на межбанковском рынке.

    Мұндай несие банк аралық нарықта сатып алынады және сатылады.

    Межбанковский рынок – это часть рынка ссудных капиталов, где временно свободные денежные ресурсы кредитных учреждений привлекаются и размещаются банками преимущественно в форме межбанковских депозитов на определенные сроки.

    Банк аралық нарық – несие капиталдары нарығының бір бөлігі, мұнда банкілер несие мекемелерінің уақытша бос ақшалай ресурстарын тартып, негізінен банк аралық депозиттер нысанында белгілі бір уақытқа орналастырады.

    Средства межбанковского рынка используются банками-заемщиками для покрытия своих активных операций, а также для покрытия ликвидности балансов банков.

    Банк аралық нарықтың қаражатын қарызгер-банкілер өзінің активтік операцияларын жабу үшін, сондай-ақ банкілердің теңгерімдерінің өтімділігін жабу үшін пайдаланады.

    Купля-продажа межбанковских кредитов возможна в форме сделок на свободном рынке, а также в форме сделок на "закрытом" рынке, где кредиты предоставляются друг другу тесно сотрудничающими банками на условиях, вытекающих из взаимных интересов.

    Банк аралық несиені сатып алу-сату еркін нарықтағы мәмілелер нысанында, сондай-ақ тығыз ынтымақтастықтағы банкілер бір-біріне өзара мүдделерден туындайтын шарттар негізінде несие беретін "жабық" нарықтағы мәмілелер нысанында берілуі мүмкін.

    Русско-казахский экономический словарь > Активные операции коммерческого банка

  • 12 Научно-техническое сотрудничество

    Нам нужно разработать дополнение к договору, касающееся научно-технического сотрудничества.

    Біз шартқа ғылыми-техникалық ынтымақтастыққа қатысты толықтыру әзірлеуіміз керек.

    Для этой цели мы разработали проект дополнения к договору.

    Осы мақсатпен біз шартқа толықтыру жобасын әзірледік.

    Наша сторона не предоставляет подобного проекта.

    Біздің тарап мұндай жобаны ұсынбайды.

    Мы проработаем этот материал и выскажем свое мнение по этому вопросу.

    Біз бұл материалды пысықтап, бұл мәселе жөніндегі өз пікірімізді айтамыз.

    В наших переговорах мы должны опираться на заключенное ранее межправительственное соглашение.

    Біз келіссөздерімізде бұрын жасалған үкімет аралық келісімге сүйенуге тиіспіз.

    Наши отношения должны строиться на общепризнанных основах экономического и научно-технического сотрудничества.

    Біздің қарым-қатынасымыз экономикалық және ғылыми-техникалық ынтымақтастықтың жалпы жұрт таныған негіздерінде құрылуға тиіс.

    Основным принципом в наших отношениях является то, что мы всегда предусматриваем взаимную выгоду обоих партнеров.

    Біздің әрқашан да екі серіктестің өзара пайдасын көздеуіміз біздің қатынастарымыздағы негізгі қағидат болып табылады.

    Давайте, определим основные цели и задачи нашего сотрудничества.

    Әуелі, біздің ынтымақтастығымыздың негізгі мақсаттары мен міндеттерін айқындап алайық.

    В целях ускорения развития вашей экономики мы хотели бы содействовать интеграции вашей страны в Европейское Экономическое Сообщество.

    Сіздің экономикаңыздың дамуын жеделдету мақсатында біз сіздің еліңіздің Еуропа Экономикалық Қоғамдастығына бірігуіне жәрдемдескіміз келеді.

    В этом состоит и наша задача.

    Біздің міндетіміз де осында.

    Наша цель состоит в том, чтобы достичь высокого уровня производства.

    Біздің мақсатымыз өндірістің жоғары деңгейіне жетуде болып отыр.

    А для этого мы должны использовать передовой опыт.

    Ал бұл үшін біз озық тәжірибені пайдалануға тиіспіз.

    Внедрение прогрессивных технологий и, в первую очередь, современных технологий поможет нам в достижении наивысшего научно-технического уровня.

    Ілгерішіл технологияларды және ең алдымен, қазіргі заманғы технологияларды енгізу біздің ең жоғары ғылыми-техникалық деңгейге жетуімізге көмектеседі.

    Нам необходимо внедрять типовую технологию, чтобы сократить долю штучного и мелкосерийного производства.

    Біз даналап және ұсақ сериялап өндірудің үлесін қысқарту үшін үлгілік технологияны енгізуіміз қажет.

    Мы надеемся, что с вашей помощью мы сможем достичь названных целей.

    Біз сіздердің көмектеріңізбен аталған мақсаттарға қол жеткізе аламыз деген үміттеміз.

    Какие основные направления в научно-техническом сотрудничестве вы предлагаете?

    Сіздер ғылыми-техникалық ынтымақтастықта қандай негізгі бағыттарды ұсынасыздар?

    Мы предлагаем вам...

    Біз сіздерге... ұсынамыз.

    - обширную программу практических мероприятий по реализации планов сотрудничества

    - ынтымақтастық жоспарларын іске асыру жөніндегі практикалық шаралардың ауқымды бағдарламасын

    - систематическое проведение взаимных консультаций по основным направлениям научно-технической политики

    - ғылыми-техникалық саясаттың негізгі бағыттары бойынша өзара ақылдасып-кеңесулерді ұдайы өткізіп тұруды

    - проведение научных и научно-технических конференций, совещаний и симпозиумов

    - ғылыми және ғылыми-техникалық конференцияларды, кеңестер мен симпозиумдарды өткізуді

    - содействие в развитии общетеоретических и прикладных наук.

    Русско-казахский экономический словарь > Научно-техническое сотрудничество

  • 13 кассовые операции

    Под кассовыми операциями понимается деятельность банка, связанная с инкассацией, хранением и выдачей наличных денег.

    Кассалық операциялар дегеніміз банкінің қолма-қол ақшаны инкассолаумен, сақтаумен және берумен байланысты қызметі.

    Какими законодательными актами руководствуются коммерческие банки при проведении кассовых операций?

    Коммерциялық банкілер кассалық операцияларды жүргізу кезінде қандай заңнамалық актілерді басшылыққа алады?

    В этой сфере банки руководствуются Законом РК "О банках и банковской деятельности в Республике Казахстан", а также Порядком ведения кассовых операций, утвержденным Уполномоченным органом.

    Бұл салада банкілер "Қазақстан Республикасындағы банкілер және банк қызметі туралы" ҚР Заңын, сондай-ақ уәкілетті орган бекіткен Кассалық операцияларды жүргізу тәртібін басшылыққа алады.

    По утвержденным уполномоченным органом правилам, предусмотрено, что предприятия могут иметь в кассе наличные деньги в пределах лимита, устанавливаемого банком, по согласованию с руководителями предприятий. Денежную наличность сверх установленного лимита предприятие обязано сдавать в банк в порядке и в сроки, согласованные с обслуживающим его банком. Лимит остатка наличных денег в кассе предприятия устанавливается исходя из особенностей деятельности предприятия и инкассации выручки.

    Уәкілетті орган бекіткен ережелер бойынша кәсіпорындар кассада банк кәсіпорындардың басшыларымен келісе отырып белгілейтін лимит шегінде қолма-қол ақша ұстай алатындай болып көзделген. Белгіленген лимиттен тыс нақты ақшаны кәсіпорын өзіне қызмет көрсететін банкімен келісілген тәртіппен және мерзімде банкіге өткізуге міндетті. Кәсіпорын кассасындағы нақты ақша қалдығының лимиті кәсіпорын қызметінің ерекшеліктерін және ақша түсімін инкассолауды басшылыққа ала отырып белгіленеді.

    Наличные деньги могут сдаваться:

    Қолма-қол ақша:

    - в дневные и вечерние кассы банков;

    - банкілердің күндізгі және кешкі кассаларына;

    - инкассаторам;

    - инкассаторларға;

    - в объединенные кассы на предприятиях для последующей сдачи в банк;

    - кейіннен банкіге өткізу үшін кәсіпорындардағы банкілерге арналған бірлескен кассаларға;

    - предприятиям связи для перечисления на счета банков на основе заключенных договоров.

    - жасалған шарттар негізінде банкілердің шоттарына аудару үшін байланыс кәсіпорындарына өткізіледі.

    Денежная наличность в банках распределяется в резервные фонды и оборотную кассу.

    Банкілердегі қолма-қол ақша сақтық қорлары мен айналым кассасына бөлінеді.

    Их различия заключаются в том, что деньги резервных фондов считаются еще не выпущенными в обращение или изъятыми из обращения, поэтому, в соответствии с действующими правилами использовать их можно только с разрешения уполномоченного органа. Деньги, находящиеся в оборотной кассе, считаются деньгами в обращении, и их выдача не требует дополнительных разрешений.

    Олардың айырмашылығы мынада: сақтық қорларының ақшасы әлі айналысқа жіберілмеген немесе айналыстан алынған деп саналады, сондықтан қолданыстағы ережелерге сәйкес оны тек уәкілетті органның рұқсатымен пайдалануға болады. Айналым кассасындағы ақша айналыстағы ақша болып есептеледі, сондықтан оны беру қосымша рұқсатты қажет етпейді.

    Наличные деньги выдаются при соблюдении следующих условий:

    Қолма-қол ақша мына шарттар сақталғанда:

    - при наличии средств на расчетном счете, если потребность в средствах в соответствии с установленными правилами должна удовлетворяться наличными деньгами (выдача денег на оплату труда, на закупку сельскохозяйственной продукции, командировочные и хозяйственные расходы);

    - егер қаражатқа қажеттілік белгіленген ережелерге сәйкес қолма-қол ақшамен қанағаттандырылуға тиіс болса (еңбекақы төлеу үшін, ауыл шаруашылығы өнімін сатып алу үшін ақша беру, іссапар және шаруашылық шығындары), есеп айырысу шотында нақты қаражат болған жағдайда;

    - при наступлении сроков выплаты средств.

    - қаражатты төлеу мерзімі басталғанда беріледі.

    Отдел кассовых операций создается для приема и выдачи денег, в котором могут быть приходные, расходные, приходно-расходные, вечерние кассы, кассы для размена денег, кассы для пересчета денежной выручки.

    Кассалық операциялар бөлімі ақша қабылдау және беру үшін құрылады, онда кіріс, шығыс, кіріс-шығыс, кешкі кассалар, ақша майдалайтын кассалар, ақшалай түсімді қайта есептейтін кассалар болуы мүмкін.

    Банк принимает наличные деньги при личной явке клиентов и инкассаторов.

    Банк қолма-қол ақшаны клиенттердің және инкассаторлардың өздері келгенде қабылдайды.

    Оборотная касса занимается оприходованием всех поступающих в банк наличных денег и выполнением расходных операций. Из оборотной кассы происходит и выдача наличных денег предприятиям, организациям, учреждениям.

    Айналым кассасы банкіге түскен барлық қолма-қол ақшаны кіріске алумен және есеп айырысу операцияларын орындаумен айналысады. Айналым кассасынан кәсіпорындарға, ұйымдарға, мекемелерге қолма-қол ақша да беріледі.

    На основании каких документов приходные кассы банка принимают наличные деньги?

    Банкінің кіріс кассалары қолма-қол ақшаны қандай құжаттардың негізінде қабылдайды?

    Приходные кассы принимают деньги по объявлению на взнос наличными деньгами, которые состоят из трех элементов, заполняемых клиентом, – объявления, квитанции, ордера. В объявлении указывают от кого принимаются деньги, на какой счет они зачисляются, сумму цифрами и прописью, назначение взноса.

    Кіріс кассалары ақшаны хабарландыру бойынша қолма-қол ақшамен төленетін жарнапұлға қабылдайды, бұл хабарландыру клиент толтыратын үш нышаннан тұрады, олар: хабарландыру, түбіршек, ордер. Хабарландыруда ақшаның кімнен қабылданатыны, оның қай шотқа есептелетіні көрсетіледі, сома цифрмен және жазбаша жазылады, жарнапұлдың мақсаты көрсетіледі.

    При снятии средств с расчетного счета (на заработную плату, пособия, командировочные расходы, хозяйственные нужды) в банк предоставляются денежные чеки.

    Есеп айырысу шотынан қаражат алу кезінде (жалақыға, жәрдемақыға, іссапар шығынына, шаруашылық мұқтаждарға) банкіге ақша чектері ұсынылады.

    Одновременно с заполнением чека его реквизиты переносятся на корешок, остающийся у предприятия в чековой книжке и являющийся оправдательным документом. Чеки после их полного заполнения (указания суммы, заверения подписями и печатями) выдаются лицам, уполномоченным на получение средств.

    Чекті толтырумен бір мезгілде оның деректемелері кәсіпорында чек кітапшасында қалатын және растау құжаты болып табылатын түбіршекке көшіріледі. Чектер толық толтырылған (сомасы көрсетіліп, қол қойылып, мөр басылып расталған) соң қаражатты алуға уәкілетті адамдарға беріледі.

    Какие современные тенденции прослеживаются в осуществлении кассовых операций?

    Кассалық операциялардың жүзеге асырылуында қазіргі заманғы қандай үрдістер қадағаланады?

    Для улучшения и ускорения кассового обслуживания в банковскую практику внедряются современные системы электронных банковских услуг с использованием пластиковых карт и банкоматов.

    Кассалық қызмет көрсетуді жақсарту және жеделдету үшін банк тәжірибесінде электронды банк қызметтерін көрсетудің пластикалық карталар мен банкоматтар пайдаланылатын қазіргі заманғы жүйелері енгізілуде.

    * * *
    кассалық операциялар (қолма-қол ақшаны қабылдау, сақтау, беру түріндегі материалдық-техникалық рәсімдердің жиынтығы, кәсіпорындар, банкілер жеке және заңи тұлғалармен қолма-қол ақшалай қаражат алыс-берісін жүзеге асыруы)

    Русско-казахский экономический словарь > кассовые операции

  • 14 карта-баланс

    теңгерім-карта (кәсіпорында материалдық-техникалық құрал-жабдықты үздіксіз жедел жоспарлаудың негізгі нысаны)

    Русско-казахский экономический словарь > карта-баланс

  • 15 осязаемые средства

    сезілетін қаражат, сезілмелі қаражат (капиталдың материалдық-заттық, мүліктік бөлігі, нақты негізгі капитал)

    Русско-казахский экономический словарь > осязаемые средства

  • 16 практика

    практика, машық, сараман (1. адамдардың материалдық дүниеге, қоғамға ықпал ету қызметі, оны түрлендіруі, 2. бірдеңені өмірде қолдану, тәжірибе, 3. тәсіл, машық, дағды, қайсыбір жұмыстың үйреншікті тәсілдері, 4. тәжірибенің негізі ретіндегі жұмыс, кәсіп, қайсыбір саладағы ісмерлік, 5. оқыту нысандарының бірі: теориялық жолмен алынған білімді қолдану, нығайту)

    Русско-казахский экономический словарь > практика

  • 17 реальные инвестиции

    нақты инвестиция (материалдық-өндірістік ресурстардың өсуіне жұмсалатын негізгі капиталға салым салу)

    Русско-казахский экономический словарь > реальные инвестиции

  • 18 система точно в срок

    "дәл мерзімінде" жүйесі (өндірісті материалдық ресурстармен қамтамасыз етудің логистика қағидатына негізделген өзінен-өзі реттелуші жүйесі)

    Русско-казахский экономический словарь > система точно в срок

  • 19 стандарт

    стандарт, үлгі, қалып (1. ұқсас объектілерді салыстыру үшін негіз ретінде қабылданатын үлгі, эталон, 2. шама бірлігін, терминдерді және олардың анықтамаларын, өнімге және өндірістік үдерістерге қойылатын талаптарды, адамдардың қауіпсіздігін және материалдық құндылықтардың сақталуын, т.б. қамтамасыз ететін талаптарды белгілейтін нормативтік-техникалық құжат)

    Русско-казахский экономический словарь > стандарт

  • 20 статистика материальной базы торговли

    Русско-казахский экономический словарь > статистика материальной базы торговли

См. также в других словарях:

  • материалдық құралдар — (Материальные средства) Қарулы Күштерді бейбіт уақытта және соғыс кезінде қамтамасыз етуге арналған материалдық өнімдердің жиынтығы. М.қ ға қарудың және әскери техниканың барлық түрі, оқ дәрілер, әр түрлі отындар, жанар жағармай, азық түлік,… …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

  • қарулы күштерді материалдық қамтамасыз ету — (материальное обеспечение Вооруженных Сил) бейбіт және соғыс уақытында армия мен флоттың материалдық мұқтаждығын қанағаттандыру; Қарулы Күштерді тылдық қамтамасыз етудің негізгі түрлерінің бірі. Қ.к.м.қ.е. қарулы күштердің жауынгерлік әзірлік… …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

  • Қоғамдық өмірдің негізгі сфералары — қоғам құрылымының басты салалары, облыстары немесе өрістері. Адамдар өмір сүретін социум (қоғам) белгілі бір жүйе құрайды элементтерден, бөліктерден тұрады және олардың үйлесімді өзара әрекеттестігі сол қоғамның тұтастығын қамтамасыз етеді.… …   Философиялық терминдердің сөздігі

  • қарулы күштер құрылысын реформалаудың негізгі бағыттары — мынадай болып табылады: – Қарулы Күштер құрылымын оңтайландыру, Қарулы Күштердің жауынгерлік қабілетіне ықпал етпейтін құрылымдардың санын қысқарту және тарату; – жауынгерлік әзірлікті айқындайтын ұтқыр әскерлерді, әскер салаларын және арнаулы… …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

  • әскери-экономикалық қамтамасыз етудің басты мақсаты — қарулы күштерге, басқа да әскерлер мен әскери құрылымдарға қаржылық, материалдық техникалық және басқа да ресурстарды бөлу, оларды Қазақстан Республикасының әскери қауіпсіздігін кепілді қамтамасыз етуге қажетті мөлшерде қару жарақпен, әскери және …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

  • Ци — (пневма дуновение, ветер есу, леп, жел) – универсумнің (әлемнің) субстанционалдық бірлігін білдіретін қытай философиясы мен мәдениетінің категориясы, ұғымы;ол энергетикалық, динамикалық және континуальдық (үздіксіздік,тұтастық) сипаттағы әмбебап… …   Философиялық терминдердің сөздігі

  • дефектоскопия — (лат. defectus ақау, кемшілік және skopeo қараймын, бақылаймын) әскери техниканың жасырын ақауларын табу мақсатында (материалдың, бөлшектердің, құрамалардың, тораптардың, олардың ішкі геоме триясының құрамының және т.б. қасиеттері немесе… …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

  • Өркениет — (лат. сivilis азаматтық, мемлекеттік, қоғамдық ) – кең мағыналы термин, ұғым: 1) ақыл берілген тірі мақлұқтардың тіршілік ету, өмір сүру формасы; 2) мәдениеттің синонимі қоғамның рухани және материалдық жетістіктерінің жиынтығы; 3) материалдық… …   Философиялық терминдердің сөздігі

  • Даосизм — (қыт. taoism[e]) – қытай философиясы мен дәстүрлі діндегі негізгі бағыттардың бірі. Оның негізін қалаушы Лао цзы ( Кәрі дана , Кәрі ұстаз ) болып есептелінеді. Б.з.д. ІІ І ғғ. шығармаларда бұл философиялық ағым «дао және дэ мектебі» (даодэ цзя) …   Философиялық терминдердің сөздігі

  • артиллерия — (көне франц. atillier дайындау, жарақтау) 1) әскер түрі; 2) қару түрі немесе қару жарақ заттарының жиынтығы; 3) артиллериялық қару жарақ құрылысы, олардың қасиеттері мен ұрыста қолдану әдістері туралы ғылым. А. әскер түрі ретінде оперативтік… …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

  • соғыс стратегиясы — (Стратегия войны) соғыс тәжірибесін, әскери саяси жағдайды, бір елдің экономикалық және моральдық күш қуатын, ұрыстың жаңа амал әдістерін, жаудың саяси көзқарасы мен мүмкін шіліктерін зерттеп тану; соғысты жүргізу тәсілдерін, оның жағдайы мен… …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»